Veelgestelde vragen

De dijkversterking wordt uitgevoerd in het kader van het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). In dit programma werken het Rijk en de waterschappen intensief samen om Nederland te beveiligen tegen overstromingen. Het HWBP is onderdeel van het Deltaprogramma Waterveiligheid. Hierin wordt de komende dertig jaar meer dan 2.000 kilometer dijken versterkt door heel Nederland, zodat ze weer voldoen aan de nieuwste veiligheidsnormen.

Het HWBP valt onder het Nationale Deltaprogramma en is het grootste uitvoeringsprogramma van het Deltaplan Waterveiligheid. In dit programma werken Rijkswaterstaat en de waterschappen samen aan dijkversterkingen in Nederland. Samen willen we in 2050 alle dijken op orde hebben.

De dijk bij Hansweert voldoet niet aan de nieuwste waterveiligheidsnorm die het Rijk op 1 januari 2017 bij wet heeft vastgelegd. Dit betekent niet dat de dijk acuut onveilig is, maar om in de toekomst de veiligheid tegen overstromingen te kunnen garanderen, moet het dijkvak worden versterkt. Het traject waar het om gaat is 5.150 meter lang en loopt vanaf het sluizencomplex Hansweert tot en met de Langeweg in Kapelle. De dijk is niet hoog genoeg en is aan de binnenkant onvoldoende stabiel.

Doel van de dijkversterking Hansweert is het realiseren van een waterveilige, toekomstbestendige en goed beheersbare waterkering die voldoet aan de nieuwe waterveiligheidsnorm.

Waterschap Scheldestromen werkt samen met Rijkswaterstaat Zee en Delta in de Projectorganisatie Waterveiligheid (POW) aan de dijkversterking. Er is intensief overleg met Provincie Zeeland, de gemeenten Kapelle en Reimerswaal en de bewoners en andere stakeholders van Hansweert.

Tijdens de verkenningsfase zijn er meerdere technische mogelijkheden onderzocht. Vanuit kansrijke alternatieven is er toegewerkt naar een voorkeursalternatief. Het gekozen voorkeursalternatief geeft in hoofdlijn invulling aan de oplossing van het veiligheidsprobleem. Wilt u meer weten over de alternatieven die zijn onderzocht en het Voorkeursalternatief? Kijk dan op de pagina over het ontwerp.

Na een voorbereidende fase zijn de uitvoerende werkzaamheden begin 2023 gestart. Het gehele project Dijkversterking Hansweert zal medio 2026 gereed zijn.

Volgens het gekozen voorkeursalternatief versterken we de dijk landinwaarts. We voeren de dijkversterking hoofdzakelijk uit door een traditionele versterking (dijkversterking met grond). We gebruiken natuurlijke materialen zoals klei, grond en zand en breuksteen. De vijf plaatsen in het dijktraject die afwijken van de traditionele grondoplossing, noemen we maatwerklocaties. Meer weten? Kijk dan op de pagina over het ontwerp.

De nieuwe dijk zal hoger en breder zijn dan de huidige dijk. Het dijkontwerp is verdeeld in vijf deelgebieden. Elk deelgebied heeft een eigen veiligheidsopgave en specifieke gebiedskenmerken. Het ontwerp van de deelgebieden is daarom verschillend. De dijk wordt overal zo goed mogelijk ingepast in de bestaande omgeving. Meer weten? Kijk dan op de pagina over het ontwerp.

We passen de dijk overal zo goed mogelijk in, in de bestaande omgeving. Het is een lang traject met op verschillende plekken verschillende aanpassingen in de dijk. In de tekening op de pagina ontwerp is schematisch te zien hoe hoog de dijk (gemiddeld) wordt in de uiteindelijke situatie.

In de plannen besteedden we nadrukkelijk aandacht aan een goede landschappelijke inpassing. Dit betekent onder andere dat cultuurhistorische waarden behouden blijven en zoveel als mogelijk zijn ingepast in het definitieve dijkontwerp.

We hebben goed gekeken welke maatregelen er nodig zijn om effecten te voorkomen en/of te beperken op natuurwaarden, cultuur of recreatieve functies. Bij het maken van het ontwerp hebben we deze onderdelen meegewogen. Ook in de toestemmingen en vergunningen zoals in het bestemmingsplan en het projectplan Waterwet kwamen deze onderwerpen uitgebreid aan bod. Nadelige effecten worden zoveel als mogelijk voorkomen. Waar dit niet mogelijk is, nemen we compenserende maatregelen.

Het waterschap voert het regulier onderhoud gewoon uit. Dat bestaat uit het maaien van de bermen, het onderhouden van fiets- en voetpaden, het verwijderen van onkruid en het inspecteren van de dijk. Hierdoor blijft de veiligheid gewaarborgd en ziet de dijk er netjes uit.

De dijk blijft, ook na afronding van de dijkversterking, in beheer bij waterschap Scheldestromen.

Rijkswaterstaat en de waterschappen betalen de dijkversterkingen samen. Een dijkversterking maken we zo samen mogelijk en komt niet alleen voor de rekening van het betreffende waterschap. Het Rijk betaalt 50%, gezamenlijke waterschappen 40% en waterschap Scheldestromen 10%.

Er worden bomen gerooid, maar ook nieuwe bomen aangeplant, waardoor de totale hoeveelheid gelijk blijft. Dit alles volgens de rooi- en beplantingsplannen die bij de vergunning en het landschappelijk inrichtingsplan horen. Locaties hiervan zijn bijvoorbeeld de sportvelden, parkzone en herinrichting Lange Geer. Het middenstuk van de nieuwe rotonde Boomdijk is beplant volgens het Green to Colour concept, een verzameling van lage beplanting/bloemen en bloembollen.

De keuze voor Open Steenasfalt (OSA) op de kruin van de dijk zorgt voor een natuurlijke overgang van hard naar zacht. De bekleding op het buitentalud bestaat uit een harde steenbekleding, terwijl het binnentalud een zachte grasbekleding heeft. De kruin met OSA maakt deze overgang logischer en vloeiender.

Het OSA is bovendien doorgroeibaar; na verloop van tijd groeit er gras op, waardoor het een groene uitstraling krijgt en goed aansluit bij de grasbekleding van het binnentalud. Glad asfalt op de kruin zou het risico vergroten dat fietsers en bromfietsers over de dijk rijden, wat het waterschap wil voorkomen vanwege de smalle en hoge kruin. Dit is gevaarlijk.

Qua beloopbaarheid is het OSA vergelijkbaar met een kruin die oorspronkelijk bekleed was met gras.

Waar het mogelijk is, kiest het waterschap voor een grondoplossing, zoals het aanleggen van een steunberm. Dit is een grondlichaam aan de binnenkant van de dijk, die zorgt voor stabiliteit. Deze methode is relatief goedkoop, duurzaam, en heeft een lange levensduur. Maar zo’n berm vraagt om veel ruimte en kan niet overal worden toegepast​. Op verschillende locaties langs het dijktraject in Hansweert is er onvoldoende ruimte voor een steunberm vanwege bebouwing, sportvelden en parkzones. Op deze plekken hebben we daarom gekozen voor het gebruik van damwanden. Damwanden nemen minder ruimte in en kunnen de stabiliteit van de dijk verbeteren waar een steunberm niet past.

Aan de buitenzijde van de dijk wordt zand en klei aangebracht en wordt de dijk ook verhoogd. Daarna wordt er een steenbekleding aangebracht tussen het fietsonderhoudspad en de kruin van de dijk. Deze werkzaamheden zijn ook mooi te zien op de voortgangsvideo’s die we delen op deze website, in de BouwApp en op onze social mediakanalen.

De dijk is veilig, maar om te zorgen dat de dijk ook in de toekomst veilig blijft, versterken we het dijktraject. Tot de dijkversterking klaar is, gaat het onderhoud aan de huidige dijk door. We voeren inspecties uit en ondernemen waar nodig actie. Zo houden we de dijk veilig en stabiel.

De nieuwe veiligheidsnorm wordt uitgedrukt in een overstromingskans. De dijk bij Hansweert bestaat uit meerdere dijktrajecten waarvoor verschillende normeringen zijn vastgelegd. De nieuwe overstromingskansen staan in de Deltabeslissing Waterveiligheid. Deze nieuwe normering is per 1 januari 2017 met een wijziging van de Waterwet vastgelegd.

We beseffen dat bewoners veelal specifieke en individuele vragen hebben over de veranderingen van hun persoonlijke leefomgeving. Wanneer u vragen heeft, kunt u terecht via hansweert@scheldestromen.nl, of een bezoek brengen aan ons informatiecentrum. Onze collega's staan u graag te woord!

Meer weten over het werken aan dijken in het algemeen? Kijk op de website Alles over dijken - Het kennisplatform over dijken in Nederland.

De dijk bij Sint-Annaland voldoet niet aan de waterveiligheidsnorm. Dit betekent niet dat de dijk acuut onveilig is, maar om in de toekomst de veiligheid tegen overstromingen te kunnen garanderen, moet het dijkvak worden versterkt. Het traject is 500 meter lang en ligt ter hoogte van de haven van Sint-Annaland. De dijk is aan de binnenkant gedeeltelijk onvoldoende stabiel.

De hoogte van de dijk wordt aangepast aan de toekomstige zeespiegelstijging. Omdat er vlak bij de dijk nieuwbouw wordt ontwikkeld maken we de dijk hoog genoeg om 100 jaar vooruit te kunnen; als de gebouwen er eenmaal staan is een dijkversterking lastiger uit te voeren.

Doel van het project is om een veilige en toekomstbestendige dijk te realiseren voor dijktraject Sint-Annaland tussen Dijkpaal 780 – 785.

De dijk wordt aan de binnenzijde versterkt met grond.

Daarnaast wordt bij de Suzannapolder de kruin van de dijk verhoogd. Vanwege het ruimtelijke inpassing komt de weg hier straks op de kruin van de dijk komt te liggen.

De dijkversterking wordt door waterschap Scheldestromen uitgevoerd. Daarnaast vinden er ontwikkelingen plaats die door andere partijen worden geïnitieerd, zoals de bouw van woningen in de Kleine Suzannapolder tegen de dijk aan en de bouw van twee appartementengebouwen en een hotel op het havenplateau.

Daarnaast worden ook kabels en leiding aangelegd en verlegd door de eigenaren hiervan, in verband met al deze ontwikkelingen.

De uitvoering start najaar 2024 en zal circa een half jaar duren.

In januari 2024 stonden de voorbereidende werkzaamheden voor de dijkversterking in Sint Annaland gepland. Vanwege de mogelijke aanwezigheid van rugstreeppadden (een beschermde diersoort) heeft waterschap Scheldestromen besloten de werkzaamheden voorlopig uit te stellen en eerst zorgvuldig onderzoek te laten doen.

Na de winterslaap van de rugstreeppadden is gestart met ecologisch onderzoek naar de aanwezigheid van deze amfibieën. Dit onderzoek duurt van april tot juli. Op basis van de onderzoeksresultaten worden er eventuele aanvullende maatregelen genomen.

Vanaf september is de aannemer aan het werk. Tijdens de werkzaamheden op het havenplateau wordt de Havenweg afgesloten en wordt verkeer omgeleid.

Het werken aan de dijk in de winter heeft als voordeel dat de hinder voor omwonenden, recreanten en gebruikers van de haven beperkt is. Het strandje en de haven is na uitvoering van de werkzaamheden in zomerseizoen 2025 weer gewoon goed bereikbaar!

Werken in de winter (stormseizoen) is uitzonderlijk. Een deel van de werkzaamheden heeft geen effect op de waterveiligheid, zoals het aanbrengen van grond op de dijk, en zijn daarom mogelijk in deze periode. Voor de andere werkzaamheden worden maatregelen genomen om de effecten op de waterveiligheid te beperken, bijvoorbeeld door een bepaalde werkvolgorde te hanteren. Daarnaast geldt dat wanneer er hele hoge waterstanden worden verwacht er snel aanvullende maatregelen worden genomen om de waterveiligheid blijvend te garanderen.

Wanneer u vragen heeft, stuur dan een e-mail naar marije.besuijen@scheldestromen.nl (omgevingsmanager van dit project).

De dijk in de Zak van Zuid-Beveland voldoet niet aan de waterveiligheidsnorm. Dit betekent niet dat de dijk acuut onveilig is, maar om in de toekomst de veiligheid tegen overstromingen te kunnen garanderen, moet het dijkvak wel worden versterkt. Het traject waar het om gaat is ca. 16 kilometer meter lang en ligt tussen Hansweert en de kerncentrale Borssele

Het traject waar het om gaat is ca. 16 kilometer meter lang en ligt tussen Hansweert en de kerncentrale Borssele. Op deze overzichtskaart is het ingetekend.

Dit HWBP-project is complex en doorloopt daarom 3 fasen: verkenning, plantuitwerking en realisatie. De verkenningsfase (periode 2024-2026) wordt afgerond met een vastgesteld voorkeursalternatief, een soort van referentieontwerp. In de planuitwerkingsfase (periode 2027-2028) wordt het voorkeursalternatief nader uitgewerkt tot een definitief ontwerp. En in de realisatiefase (periode 2029-2033) wordt de dijk daadwerkelijk versterkt. In al die fasen willen we de omgeving nauw betrekken bij de totstandkoming van de toekomstige dijk en de inpassing ervan.

Afhankelijk van de rollen en belangen worden de belanghebbenden (sowieso altijd) geïnformeerd en kunnen ze daarnaast indien ze dat wensen en als het voor hen relevant is, meedenken en mee adviseren.

Met de belanghebbenden die persoonlijk worden geraakt door de dijkversterking (denk aan huizen direct aan de dijk, boeren met landbouwgrond, perceeleigenaren/pachters, bedrijven aan de dijk) voeren we persoonlijke gesprekken . Dat zijn stakeholders met zwaarwegende belangen die in de eindsituatie met binnendijks en/of buitendijks ruimtebeslag te maken kunnen krijgen (eerste schil).

Dan zijn er nog inwoners, organisaties en bedrijven aangrenzend of buiten het projectgebied die vanuit hun rol, positie en/of deskundigheid belang hebben bij het veilig houden van de dijk of de inpassing ervan in de omgeving (tweede schil).
De derde ‘schil’ betreft stakeholders buiten het projectgebied die alleen (periodiek) op de hoogte willen worden gehouden over de ontwikkelingen van het project en voor de rest geen actieve rol hebben in het participatieproces.

We vragen bij ieder van deze groepen naast een actieve benadering om mee te denken of mee te werken ook nog wie er zelf graag actief betrokken wil worden.

De dijkversterking Hansweert is een aangrenzend en vergelijkbaar project dat inmiddels al gerealiseerd wordt. Als u daar meer over wilt weten kunt u het informatiecentrum bezoeken.

Verkenningsfase: 2024-2026
Planuitwerkingsfase: 2027-2028
Realisatiefase: 2029-2033

In alle fasen wordt de omgeving nauw betrokken bij de totstandkoming van de toekomstige dijk en de inpassing ervan in de omgeving.

Met de inwoners/ bedrijven die rechtstreeks door de versteviging van de dijk geraakt worden voeren we zo veel mogelijk persoonlijke gesprekken om mogelijke oplossingsrichtingen te bespreken. Dat is maatwerk.

We startten de verkenningsfase met onder meer de formele kennisgeving participatie. De dijkversterkingsopgave is bekend, de manier waarop we de dijkversterking gaan realiseren op dit moment nog niet. Daarom onderzoeken we in de verkenning samen met de omgeving hoe we dat kunnen doen (rekening houdend met de omgeving). Om tot de best passende oplossing te komen doorlopen we in de verkenningsfase, tussen 2024 en eind 2026, ook weer de volgende 3 stappen/fases:

Fase 1 Inventariseren ideeën en wensen fase mogelijke oplossingsrichtingen

(van april 2024 tot en met juli 2024)

We startten de verkenningsfase met onder meer de formele kennisgeving participatie.

In deze fase staan het inventariseren van ideeën en wensen die mogelijk bij kunnen dragen aan de oplossing voor de dijkversterking centraal. Ook inventariseren we de gebiedsopgaves om de mogelijke meekoppelkansen inzichtelijk te maken.
Verder worden in deze fase het participatieplatform Zak van Zuid-Beveland en de werkgroep Zak van Zuid-Beveland opgericht. De werkvormen die we hier hanteren zijn inloopbijeenkomst, informatiebijeenkomsten, keukentafelgesprekken en brainstormsessies.

De opgehaalde ideeën, wensen en mogelijke meekoppelkansen worden onderzocht en beoordeeld op onder meer waterveiligheid, duurzaamheid, kosten, draagvlak in de omgeving, uitvoerbaarheid, vergunbaarheid en beheerbaarheid (afwegingskader) zodat ook duidelijk is welke ideeën en kansen wel/niet meegenomen kunnen worden en waarom. Dat resulteert dan weer in een overzicht van kansrijke oplossingsrichtingen en meekoppelkansen.
De kansrijke oplossingsrichten en meekoppelkansen worden middels keukentafelgesprekken, (informatie)bijeenkomsten en nieuwsbrieven gedeeld met alle betrokken stakeholders (eerst, tweede en derde schil).

Fase 2 Uitwerkingsfase kansrijke oplossingsrichtingen en VKA

(juni 2025 tot en met september 2025)

In deze participatieronde gaan we samen met de omgeving de kansrijke oplossingen verder uitwerken. Dat doen we in ontwerp- en brainstormsessies (individueel als in groepsverband) met de eerste en tweede schil stakeholders. Daarnaast houden we informatiebijeenkomsten en communiceren we over de voortgang zodat de stakeholders in de derde schil ook geïnformeerd wordt.

De kansrijke oplossingsrichtingen worden onderzocht op onder meer de milieueffecten. De resultaten van dit onderzoek maken deel uit van de afwegingskaders. Stakeholders uit de eerste, tweede en derde schil kunnen bij de publicatie van de notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD) hun mening geven (zienswijze). Dit is naar verwachting tussen juni 2025 en juli 2026. We houden u uiteraard van publicaties en mogelijke reacties op de hoogte.

De uitgewerkte kansrijke oplossingen worden door ons nader geanalyseerd en getoetst aan de afwegingskaders. Dit beoordelingsproces resulteert in een overzicht van alternatieven en een voorkeursalternatief. De betrokken stakeholders in de eerste en tweede schil worden bijgepraat over de eindresultaten en de voorbereiding van het advies aan het dagelijks bestuur voor het vaststellen van een VKA (fase 3).

Fase 3 van de verkenning: Besluitvorming voorkeursalternatief (VKA)

De participatie in de verkenningsfase eindigt in fase 3 met het vaststellen van een VKA door het dagelijks bestuur. De betrokken stakeholders worden na de vaststelling bijgepraat over het besluit van het dagelijks bestuur en het vervolgtraject in de verkenningsfase.

Het Voorkeursalternatief is het eindresultaat van de verkenningsfase (2026) en beschrijft het ontwerp voor de dijk op hoofdlijnen nadat het waterschap verschillende mogelijkheden (alternatieven) met stakeholders heeft verkend, besproken en onderzocht.

U kunt vragen stellen tijdens onze bijeenkomsten of door u aan te melden op de website www.uwmeningtelt.nu/zakvanzuidbeveland. We beseffen ons ook dat u wellicht specifieke en individuele vragen heeft over de veranderingen van uw leefomgeving. U kunt die vragen stellen via zakvanzuidbeveland@scheldestromen.nl en tijdens persoonlijke gesprekken met omgevingsmanager Micha Beto, ook bereikbaar micha.beto@scheldestromen.nl.

In mei 2024 organiseerden we twee openbare bewonersbijeenkomsten in Oudelande en Borssele. Tijdens deze bijeenkomsten is waardevolle informatie opgehaald die verder wordt meegenomen binnen het dijkversterkingsproject. In juni 2025 zullen een aantal nieuwe inloopbijeenkomsten plaatsvinden. Verdere informatie hierover volgt zo snel mogelijk.

We vragen u deel te nemen in een klanttevredenheidspanel. We vinden het contact met de omgeving namelijk erg belangrijk. Dat willen we in alle fases van het project zo goed mogelijk doen. Dit is een omvangrijk project met een lange doorlooptijd. Dan is voor ons goed om te weten hoe u ons contact, de communicatie/ participatie en de dienstverlening ervaart. Als wij weten wat uw ervaring en beleving is en/of u nog ideeën heeft kunnen we onze aanpak gedurende het project bijsturen voor een zo goed mogelijk eindresultaat waarbij we de omgeving optimaal betrekken. Het gaat immers om onze dijk en onze toekomst. Bij voorbaat dank voor uw deelname aan het panel.

Wij nodigen direct betrokken uit voor bijeenkomsten en communiceren in de krant, de sociale media van het Waterschap Scheldestromen en onze website. Als u niets wilt missen, abonneert u zich dan op onze meldingen en onze nieuwsbrief via deze pagina.